Jak wybrać platformę dla sklepu internetowego? Wskazówki dla przedsiębiorców.

Od przeszło 15 lat rozmawiam zarówno z klientami jak i z developerami pracującymi na rozmaitych rozwiązaniach e-commerce, wiem o co pytają dlatego w poniższym artykule wyjaśnię ich najczęstsze wątpliwości.

Sklep internetowy działa zwykle na określonym silniku/oprogramowaniu. Dostępne są różne platformy, zarówno darmowe, które można zainstalować na własny serwerze, jak i te w chmurze, które można uruchomić samodzielnie, za pomocą kilku kliknięć. Niewłaściwy wybór platformy na początku może prowadzić do wysokich kosztów dodatkowych, związanych z rozwojem i utrzymaniem sklepu. Dlatego ważne jest podjęcie świadomej decyzji, biorąc pod uwagę kilka kluczowych czynników, które przedstawiam poniżej. 
 

Najczęstsze pułapki myślenia, na które trzeba uważać przy wyborze platformy ecommerce

Bardzo często spotykam się z poniższymi historiami, opowiadanymi jako powody decyzji, przez które klient wybrał daną platformę swojego biznesu:

1. Kolega ma sklep na danej platformie, skoro jemu się ona sprawdza, to również będzie to idealna opcja dla nas, nawet jeśli sprzedajemy zupełnie inne produkty (kolega sprzedaje buty a my chcemy sprzedawać samoloty).
2. Nasz programista poleca nam platformę WooCommerce, ponieważ jest z nią dobrze zaznajomiony. Jego entuzjastyczna historia o tej platformie przekonuje nas do wyboru, bo w końcu on się na tym zna, a my niekoniecznie. 
3. 10 lat temu ktoś nam zrobił sklep na Magento, więc teraz bez dodatkowego rozważania, ponownie wybieramy tę platformę, bo jest nam znana.  
4. W sieci dostępne jest tanie rozwiązanie SaaS za 49,99 zł miesięcznie od ręki, które wydaje się proste i wygodne. Bez dalszej analizy uznajemy, że to idealne rozwiązanie dla naszego sklepu. 

Co może pójść nie tak jeżeli wybierzemy złą platformę?
 

1. Problemy z zarządzaniem - Mamy zbyt duży asortyment, który przekracza możliwości wybranej platformy. Przykładowo może być to kilkaset tysięcy produktów, a wybraliśmy platformę która jest przeznaczona dla małego sklepiku. W związku z tym nie jesteśmy w stanie sprawnie zarządzać taką bazą produktów. Interfejs sklepu nie jest wystarczająco elastyczny lub nieodpowiednio przystosowany do obsługi takiej liczby rekordów, co utrudnia sprawne zarządzanie. 
2. Brak możliwości skalowania - sklep posiada limity wydajności, które uniemożliwiają sprawną obsługę wyszukiwania i przeglądania dużej bazy produktów. Strona działa powoli, a użytkownicy odczuwają ogólne spowolnienie platformy, co negatywnie wpływa na doświadczenie użytkownika, i w konsekwencji na konwersję. 
3. Duże koszty - wybraliśmy sklep który jest niszowy i napisany w mało popularnym języku programowania. Programiści z tego języka są trudno dostępni na rynku pracy, a jeśli są dostępni, to ich usługi są bardzo drogie. Dodatkowo, sklep nie posiada gotowych integracji z lokalnymi firmami z naszego regionu, takimi jak moduły kurierskie, płatności czy systemy ERP. W rezultacie, wszystko musi być tworzone od podstaw. Na przykład, koszt integracji z systemem ERP, który wyniósłby 2000 zł netto w przypadku połączenia PrestaShop i Subiekta, wzrośnie do 69000 zł netto, ponieważ konieczne będzie stworzenie go od zera na potrzeby danego sklepu, co zajmie 345 godzin pracy przy stawce 200 zł za godzinę. 
4. Długi czas wdrożenia - każda zmiana dla takiej platformy, jak opisana powyżej, będzie wymagała zaangażowania programistów, co oznacza, że będziemy musieli czekać na wykonanie ich pracy. W rezultacie wdrożenie poszczególnych rozwiązań, które normalnie zajęłoby kilka tygodni, może wydłużyć się do kilku miesięcy. 

Dostępne rozwiązania, które mogą stanowić bazę sklepu e-commerce

Zanim przejdziemy do ustalenia jaką platformę powinniśmy wybrać, przedstawię różne opcje, które są dostępne na rynku. Nie będziemy zagłębiać się w szczegóły poszczególnych systemów, ale postaram się stworzyć ogólny zarys, który umożliwi swobodne poruszanie się w terminologii, na przykład podczas rozmowy z potencjalnym wykonawcą. 

1. Rozwiązania instalowane na naszym serwerze, lokalne rozwiązania - są to sklepy których kod możemy pobrać na nasz dysk, dokonać modyfikacji i zainstalować na wybranym serwerze docelowym. W tej kategorii można wyróżnić dwie główne grupy:
   1. Rozwiązania dedykowane - czyli takie, w których dostajemy środowisko programistyczne (tak zwany framework), w którym następnie budujemy wszystko od podstaw z wykorzystaniem predefiniowanych komponentów. Idealnym przykładem jest w tym wypadku Sylius, nasz polski framework oparty o Symfony i PHP: https://sylius.com/ 
      1. Główne Wady
         1. Duży koszt developmentu w porównaniu do gotowych rozwiązań
         2. Konieczność utrzymania linii developerskiej, każda zmiana wymaga czasu i dostępności programisty
      2. Główne Zalety
         1. Pełna dowolność w budowaniu rozwiązania
         2. Czysty i wydajny kod, idealnie nadaje się do tworzenia rozbudowanych dedykowanych rozwiązań
   2. Gotowe platformy - tutaj mamy naprawdę spory wybór, obejmujący zarówno mniejsze, jak i duże, rozbudowane systemy (wymieniam jedynie 3, ale jest ich dużo dużo więcej):
      1. Wady: 
         1. Kod z długiem technologicznym, zwykle średniej jakości
         2. Spora podatność na włamania z uwagi na budowę w oparciu o wtyczki, często nieznanego pochodzenia. 
         3. Problemy ze skalowaniem dla bardzo dużych sklepów (mowa o topowych e-commerce pokroju Zalando czy H&M, gdzie mamy czasami setki zakupów na minutę)
      2. Zalety
         1. Niska cena wdrożenia w porównaniu do rozwiązania dedykowanego
         2. Krótki czas potrzebny na wdrożenie całej platformy
         3. Bardzo duża dostępność integracji i wtyczek
      3. Przykłady
         1. WooCommerce - mały dodatek do popularnego systemu CMS Wordpress https://woocommerce.com/, idealny dla małych i prostych sklepów internetowych, często połączonych z blogiem na WordPressie. 
         2. PrestaShop - jeden z najpopularniejszych systemów do sklepów na świecie, obecnie ponad milionowa społeczność developerów: https://www.prestashop.com/pl. Dobry dla większych sklepów z bardzo licznymi integracjami
         3. Magento - duża zawansowana platforma kupiona przez giganta Adobe https://business.adobe.com/products/magento/magento-commerce.html, znana z realizacji większych sklepów. 
2. Rozwiązania w chmurze - są to sklepy, które możemy zakupić jako usługę, zamiast instalować na własnych serwerach. Zamiast tego, płacimy abonament dostawcy, który umożliwia nam korzystanie z narzędzia. W takich rozwiązaniach możemy podpiąć własną domenę, a dostawcy często oferują szeroką gamę gotowych integracji. Można wymienić kilka ale jest ich na pewno znacznie więcej: https://sky-shop.pl/, https://www.shoper.pl/, https://www.shoplo.pl/ 
   1. Wady:
      1. Brak wpływu na sposób działania sklepu, tak naprawdę nie możemy nic zmienić w działaniu zdefiniowanym przez dostawcę. Jeśli dostawca nie oferuje konkretnej integracji, zazwyczaj nie ma możliwości jej dodania, nawet za dodatkową opłatą. Oznacza to, że jesteśmy zależni od dostępnych funkcji i integracji dostarczanych przez dostawcę platformy e-commerce. 
      2. Płacimy za wszystko - chociaż początkowo opłata za rozwiązania w chmurze może wydawać się relatywnie niska, to w miarę jak potrzeby sklepu rosną, koszty mogą szybko wzrastać. Dodatkowe funkcje, większa przepustowość czy integracje często wiążą się z wyższymi opłatami. Warto zatem dokładnie przeanalizować rosnące koszty abonamentu w dłuższej perspektywie czasowej i ocenić, czy długoterminowo opłaca się korzystać z takiego rozwiązania. 
      3. Problemy ze skalowaniem - rozwiązania typu SaaS często mają limity zapytań, co może uniemożliwić lub znacznie podnieść koszty dla sklepów z dużym ruchem. 
   2. Zalety:
      1. Szybkość wdrożenia - nawet w ciągu pojedynczego dnia możemy uruchomić sprzedaż 
      2. Niska cena na start, niski koszt wdrożenia.

Znając ogólny przegląd rynku, w zależności od specyfiki naszego sklepu, możemy dokonać wyboru platformy w oparciu o kilka czynników: 

• W przypadku prostego sklepu, z niewielką liczbą produktów, który nie wymaga wielu integracji i jesteśmy gotowi na pewne ustępstwa, najlepszym rozwiązaniem może okazać się platforma chmurowa.  Jest to idealne rozwiązanie również dla tych, którzy nie są pewni, czy ich biznes odniesie sukces, a jednocześnie chcą spróbować swoich sił w e-commerce.
• Jeśli sklep już prosperuje i potrzebujemy większej kontroli nad jego działaniem, warto rozważyć przeniesienie się na gotową platformę hostowaną na własnym serwerze. 
• Natomiast jeśli nasze produkty wymagają specyficznych rozwiązań lub nasz sklep jest naprawdę duży, warto rozważyć dedykowane rozwiązanie. Taki sklep zostanie stworzony od podstaw, specjalnie dla naszych potrzeb, co daje pełną kontrolę nad funkcjonalnościami i integracjami.

 

Jak powinniśmy podjąć decyzję aby uniknąć problemów:

W tym celu przygotowałem 5 punktowy proces, na każdym z jego etapów powinniśmy odpowiedzieć sobie na konkretne pytania, a odpowiedź będzie determinowała nasz wybór. 

1. Asortyment - Jakie produkty sprzedajemy w sklepie? Czy nasze produkty są standardowe? Czy gotowe rozwiązania są wystarczające? Jeśli chcemy sprzedawać meble i prezentować je w aranżacjach 3D, to prawdopodobnie będziemy musieli stworzyć dedykowany moduł do konfiguracji i prezentowania mebli w 3D. W takim przypadku musimy zastanowić się, czy możemy to zrobić tanim kosztem, modyfikując gotową platformę, czy też potrzebujemy dedykowanej platformy. Rozwiązania typu SaaS na pewno nie pozwolą nam na dodanie tak zaawansowanego modułu. Jeśli jednak sprzedajemy zwykłe produkty bez konieczności dodawania dedykowanych funkcji, mamy większą elastyczność i możemy rozważyć każde z dostępnych rozwiązań. 
2. Klient - Kto jest naszym klientem? Ilu takich klientów przewidujemy w ciągu miesiąca? Odpowiedź na te pytania pozwoli nam zdecydować, czy potrzebujemy rozwiązania wysoko wydajnego, opartego na dedykowanych serwerach z optymalizacją pod kątem dużego ruchu, czy też możemy skorzystać z mniej zoptymalizowanych gotowych rozwiązań.
3. Integracje - Jakie integrację będziemy potrzebować i z jakimi systemami będziemy musieli się połączyć? Jeżeli już teraz wiemy, że będziemy potrzebować integracji z konkretną firmą kurierską lub z systemem ERP, warto na wstępie sprawdzić czy dana platforma oferuje gotowe rozwiązania w tym zakresie. Na stronach dostawców zwykle znajduje się lista dostępnych integracji, a jeżeli nie ma tam takiej, której potrzebujemy, oznacza to, że albo nie będziemy w stanie się zintegrować, albo będziemy musieli samodzielnie napisać taką integrację, co może wiązać się z dodatkowymi, często znaczącymi kosztami. 
4. Rynek - Na jakim rynku działa nasza firma, i gdzie planujemy ekspansję w najbliższej przyszłości? Rynek ma wpływ na wiele czynników, determinuje chociażby wybór systemu CRM i księgowego (odsyłam do punktu 3), ale także na dostępność programistów i firm obsługujących dane systemy. Jeżeli przykładowo postanowimy uruchomić sklep na platformie Magento, która obecnie jest uznawana za dość drogą w developmencie, i jednocześnie mamy do czynienia z małą liczbą dostępnych programistów (znacznie mniejsza niż dla Prestashop), to może się okazać, że koszt utrzymania sklepu od storny programistycznej będzie 2-3 krotnie wyższy, tak samo jak czas potrzebny na jego realizację. Decydując się na Magento, musimy być pewni, że inne korzyści wynikające z wyboru tej platformy przewyższają koszty programistów. 
5. Struktura firmy - Jaka jest struktura i logistyka naszej firmy? To zwykle decyduje o tym, jaki panel administracyjny będzie nam potrzebny. Na przykład, bardziej zaawansowane systemy pozwalają na podział ról użytkowników i umożliwiają zaplanowanie całej logistyki z podziałem na poszczególnych pracowników, którzy będą odpowiadali za konkretne etapy procesu zamówienia. 

Zasada elastyczności, czyli jedyną stałą są zmiany

Zasada elastyczności mówi nam, aby być otwartym na zmiany. Podczas podejmowania decyzji zawsze powinniśmy zachowywać elastyczność i regularnie weryfikować nasze założenia. Przykładowo, gdy wykonawca proponuje nam dedykowany projekt sklepu za 100 000 zł, podczas gdy sklep oparty na szablonie z niewielkimi zmianami kosztuje 30 000 zł, powinniśmy zastanowić się, czy rzeczywiście zyski z dedykowanego projektu są warte dodatkowych 70 000zł, czy nie lepiej obniżyć koszty i czas wdrożenia, uruchamiając sklep na szablonie. Zawsze powinniśmy zadawać sobie pytanie, jakie ma to znaczenie nie dla nas, ale dla naszych klientów. Klienci często nie wiedzą, czy sklep jest dedykowany, czy na szablonie i nie ma to dla nich większego znaczenia. Skoro nie ma to znaczenia, dlaczego mamy inwestować aż tyle żeby mieć unikalny sklep? Ostatecznie niewiele osób to obchodzi, poza nami. Klienci wolą dobrą obsługę, konkurencyjne ceny i szybką realizację zamówienia, a nie zbędne wodotryski na stronie. 

Dlatego podczas podejmowania decyzji zawsze weryfikujemy nasze założenia i podejmujmy najbardziej optymalną decyzję. Pamiętajmy, że za ileś lat, wraz z postępem technologii i rozwojem biznesu sklep będzie trzeba zaktualizować, więc bardzo prawdopodobne jest to, że proces tworzenia sklepu i wyboru technologii trzeba będzie przejść ponownie.

Przykładowy proces podejmowania decyzji, którą podstawę e-commerce wybrać 

Najpierw zbieramy dostępne na rynku rozwiązania. Dla uproszczenia wypiszemy ich sześć:

1. Sklep SaaS Shoper
2. Dedykowany Framework Sylius
3. Sklep gotowy na WooCommerce
4. Sklep gotowy na PrestaShop
5. Sklep gotowy na Magento
6. Sklep Saas na Facebooku

Teraz kolej na odpowiedzi na zadane powyżej pytania:

1. Asortyment - klasyczny, sprzedajemy buty sportowe, każde z rozwiązań jest dla nas dostępne
   1. Sklep SaaS Shoper
   2. Dedykowany Framework Sylius
   3. Sklep gotowy na WooCommerce
   4. Sklep gotowy na PrestaShop
   5. Sklep gotowy na Magento
   6. Sklep Saas na Facebooku
2. Klient - mamy średniej wielkości sklep, około 5 tysięcy klientów miesięcznie. Odrzucamy WooCommerce i Facebook z uwagi na zbyt prosty panel administratora który który nie poradzi sobie z obsługą tylu zamówień. 
   1. Sklep SaaS Shoper
   2. Dedykowany Framework Sylius
   3. Sklep gotowy na WooCommerce
   4. Sklep gotowy na PrestaShop
   5. Sklep gotowy na Magento
   6. Sklep Saas na Facebooku
3. Integracje - chcemy zintegrować się niskim kosztem z Subiekt GT, nie odrzucamy żadnej z pozostałych 4 platform, wszystkie posiadają gotowe integratory. 
   1. Sklep SaaS Shoper
   2. Dedykowany Framework Sylius
   3. Sklep gotowy na WooCommerce
   4. Sklep gotowy na PrestaShop
   5. Sklep gotowy na Magento
   6. Sklep Saas na Facebooku
4. Rynek - budujemy sklep na rynek polski, bazujemy na lokalnych zasobach w okolicach Warszawy. Odrzucamy sklep Magento, na rynku jest niewielu dostępnych programistów, a ci dostępni są dość drodzy. 
   1. Sklep SaaS Shoper
   2. Dedykowany Framework Sylius
   3. Sklep gotowy na WooCommerce
   4. Sklep gotowy na PrestaShop
   5. Sklep gotowy na Magento
   6. Sklep Saas na Facebooku
5. Struktura firmy - mamy dział logistyki który składa się z 4 pracowników, potrzebujemy zatem roli w sklepie i dostępu do panelu z różnymi uprawnieniami. Dodatkowo posiadamy dział księgowy, który wymaga wystawiania faktur z poziomu sklepu. W takiej sytuacji 3 rozwiązania które zostały również pozostawiamy. 
   1. Sklep SaaS Shoper
   2. Dedykowany Framework Sylius
   3. Sklep gotowy na WooCommerce
   4. Sklep gotowy na PrestaShop
   5. Sklep gotowy na Magento
   6. Sklep Saas na Facebooku

Po takiej analizie zostały nam do wyboru 3 rozwiązania, każde z nich spełni nasze oczekiwania co do funkcjonalności. Ostatnim kryterium jakie możemy brać pod uwagę jest cena. Proponuję zatem wycenić wdrożenie platformy na każdym z 3 rozwiązań. Czas życia sklepu zakładamy 5 lat (posłuży nam to do wyceny sklepu Saas).

Dodatkowo zakładamy że potrzebujemy dedykowaną grafikę, która może być modyfikacją gotowego szablonu. 

Shoper:
Abonament premium przez okres 5 lat: 499 zł * 60 miesięcy =  29940 zł 
Dodatkowy koszt wdrożenia prostych zmian graficznych przy pomocy narzędzia shoper: 3000 zł (ewentualny koszt roboczogodzin naszego pracownika)
Integrator do Subiekta: 1000zł
Sumarycznie: 33940 zł

Sylius: 
Koszt serwera VPS na okres 60 miesięcy: 3000 zł
Koszt zaprojektowania i stworzenia platformy od podstaw: 120 000 zł
Sumarycznie: 123000 zł netto

PrestaShop:
Koszt serwera VPS na okres 60 miesięcy: 3000 zł
Koszt zaprojektowania i stworzenia platformy od podstaw: 30 000 zł
Koszt integracji subiekt: 1500 zł
Sumarycznie: 34500 zł

Na placu boju zostają 2 rozwiązania z uwagi na cenę, jest to PrestaShop oraz Shoper. Poniżej wady i zalety obu z nich: 

	PrestaShop	Shoper
Czas realizacji	3 miesiące	3 dni
Możliwość dostosowania	Nieograniczona	Mocno ograniczona
Dostępność wtyczek i dodatków	Bardzo duża	Średnia
Koszt	Duży wydatek jednorazowy	Rozłożony w czasie
Własność	Sklep jest nasz, robimy z nim co i jak chcemy	W przypadku problemów operatora możemy stracić sklep i dane
Utrzymanie	Konieczne jest aktualizowanie i dbanie o platformę, możliwe dodatkowe koszty	Zawarte w cenie
Wrażenia klienta / konwersja	Taka sama	Taka sama

Teraz sami powinniśmy sobie odpowiedzieć na pytanie, która z opcji jest dla nas lepsza. Rozważając różne opcje, powinniśmy skoncentrować się na potencjalnych perspektywach rozwoju naszego sklepu. Jeżeli przewidujemy, że nasz sklep nie będzie wymagał dodatkowych funkcji w przyszłości, lepszym wyborem wydaje się platforma typu SaaS.  Natomiast, jeśli planujemy dalsze integrację, rozwój lub dostosowanie sklepu, znacznie korzystniejszym rozwiązaniem będzie platforma, która pozwoli na te zmiany bez żadnych ograniczeń.  

Zainteresował Cię ten wpis? Chciałbyś rozpocząć z nami współpracę? Skontaktuj się ze mną!
Adam Czajkowski, CEO JCD.pl
linkedin: https://pl.linkedin.com/in/adam-czajkowski